Türkiye, enerjide kendi kaynaklarına önem vererek, dışa bağımlılığı azaltmayı hedefliyor.
Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar Türkiye Maden Zirvesi’ne katılarak bu doğrultuda açıklamalarda bulunmuş oldu.
Türkiye, bor madeninde yüzde 60’ın üstünde küresel pazar payıyla önder olurduğunu belirten Alparslan Bayraktar, Türkiye Maden Zirvesi’nde yapmış olduğu konuşmada, dünyadaki 90 civarındaki madenin 70’inin Türkiye’de bulunduğunu söylemiş oldu.
Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, İstanbul’da katılmış olduğu zirvede, “Ender toprak elementi üretimindeki ilk 5 ülkeden biri olacağız. Madenlerde bağımsızlık ulusal güvenliğin ayrılmaz bir parcası. Madenlerde bağımsızlığı ülkemizin bağımsızlığından ayırmıyoruz. Madenlerde yerli imkanları kullanıyoruz. Toplam madencilik ithalatı ortalama 40 milyon dolar olarak gerçekleşti. Devletimizde toplam 14 bin 817 maden ruhsatı yürürlükte.” diyerek; madenciliği bir “ulusal savaşım” aracı olarak gördüklerini beyan etti.
“BOR ÜRETİMİNDE REKOR KIRACAĞIZ”
Ender toprak elementlerinin ekonomiyi geliştirecek en stratejik alanlardan biri bulunduğunu vurgulayan Alparslan Bayraktar, “Eskişehir Beylikova’da 690 bin tonluk ender toprak elementini keşfettik. Ender toprak elementlerini saflaştıracak nihai hammadde tesisini oluşturmak için görüşmeler devam ediyor. 2024’te 2,5 milyon ton bor ürünleri satışı karşılığında, yüzde 97’si ihracat olmak suretiyle 1,3 milyar dolar satış gerçekleştirerek üstün dereceli kıracağız. Ülkemiz ender toprak elementleri alanında oldukça büyük potansiyele haiz.Ülkemizi ilk 5 ülkeden biri haline getireceğiz.” açıklamasında bulunmuş oldu.
“ÜLKEMİZİ İLK 5 ÜLKEDEN BİRİ HALİNE GETİRECEĞİZ”
Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, “Yeni rezervlerin tespit edilerek ekonomimize kazandırılması için çalışmalarımız devam edecek.” diyerek, sözlerine şu şekilde devam etti.
Son 22 yılda madenciliğimizin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla içindeki payını binde 6’lardan yüzde 1,4’e kadar çıkardık fakat bu sayı Türkiye için azca. Nihai hedefimiz bunu yüzde 5’lere yükseltmek. Yeni teknolojiler çevre dostu bir üretim süreci oluşturuyor. Yeni rezervlerin tespit edilerek ekonomimize kazandırılması için çalışmalarımız devam edecek.
“BOR, SODA KÜLÜ, ALÇI TAŞI VE KROMDA İSE İLK 5 İÇERİSİNDEYİZ”
Türkiye’nin üretilen maden çeşitliliği açısından dünyada 7’nci sırada yer aldığını anımsatan Bayraktar, “Bor, soda külü, alçı taşı ve kromda ise ilk 5 içerisindeyiz. Bu durum ülkemizi ve madencilik sektörümüzü internasyonal arenada da oldukça mühim bir merkez haline getiriyor.” ifadelerini kullandı.
“MADEN İHRACATIMIZIN YIL SONUNDA 6 MİLYAR DOLARI AŞACAĞINA İNANIYORUM”
Bayraktar, 2023 itibarıyla sektörün toplam ekonomik büyüklüğünün 270 milyar liraya ulaştığını kaydederek, “Geçtiğimiz yıl madencilik sektörümüz, 5 milyar 748 milyon dolar ihracat gerçekleştirerek ülkemizin ekonomisine mühim katkıda bulunmuştur. Bu senenin ilk 11 ayında ise 5,5 milyar dolara ulaşan maden ihracatımızın yıl sonunda 6 milyar doları aşacağına inanıyorum. Son 22 yılda madenciliğimizin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla içindeki payını binde 6’lardan yüzde 1,4’e kadar çıkardık fakat bu sayı Türkiye için azca. Nihai hedefimiz bunu yüzde 5’lere yükseltmek.” diye konuştu.
Bu kapsamda yatırım, üretim, istihdam ve ihracatın artırılması gerektiğine dikkati çeken Bayraktar, ülkenin haiz olduğu varlıklı kaynakları katma kıymetli şekilde işleyerek ekonomiye kazandıracaklarını ve Türkiye’yi madenler alanında net ihracatçı konuma getireceklerini belirtti.
Bayraktar, madencilik sektörünün köklü değişiklik ve dönüşümle karşı karşıya bulunduğunu, sürdürülebilirliğin de sektörün eğer olmazsa olmaz unsuru haline geldiğini söylemiş oldu.
“ARTAN SONDAJ VE ARAMA ÇALIŞMALARLA YENİ MADEN YATAKLARI KEŞFEDİLDİ”
Sondaj ve arama çalışmalarına dikkati çeken Bayraktar, “Son yıllarda artan sondaj ve arama çalışmalarımız sonucunda yeni maden yatakları keşfettik. Bilhassa Orta ve Batı Karadeniz bölgesinde mühim bakır rezervlerine ulaştık. Benzer şekilde aramacılığın devam etmiş olduğu öteki sahalarda, molibden, bakır, altın ve tehlikeli sonuç minerallerin bulunmuş olduğu yeni alanlar, Türkiye’nin varlıklı maden potansiyelini ortaya koymaktadır.” değerlendirmesinde bulunmuş oldu.
NİJER’DE ALTIN SAHASINDA İLK ÜRETİM 2025’TE
Bakan Bayraktar, Nijer’de altın sahasında ilk üretime 2025’te başlamayı planladıklarını bildirdi:
Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, ham madde arz güvenliği kapsamında Asya’dan Afrika’ya kadar değişik coğrafyalarda etkinlik yürüttüklerini belirterek, “Ham madde arz güvenliği kapsamında bir tek devletimizde değil Asya’dan Afrika’ya kadar değişik coğrafyalarda faaliyetlerimizi yürütüyoruz. Bu çerçevede, Nijer’de arama emekleri yaptığımız altın sahalarından birinde MTA IC ile 2025’te ilk üretime başlamayı planlıyoruz.” bilgisini paylaştı.
“TÜRKİYE, BOR MADENİNDE YÜZDE 60’IN ÜZERİNDE KÜRESEL PAZAR PAYIYLA LİDER”
Bakan Bayraktar, Türkiye’nin dünyadaki rezervin yüzde 73’üne haiz olduğu bor madeninde yüzde 60’ın üstünde küresel pazar payıyla liderliğini sürdürdüğüne işaret ederek, “Bu çerçevede, 2024’te 2,5 milyon ton bor ürünleri satışı karşılığında, yüzde 97’si ihracat olmak suretiyle 1,3 milyar dolar satış gerçekleştirerek üstün dereceli kıracağız.” dedi.
“BOR MADENİ KATMA DEĞERLİ HALE GETİRİLECEK”
Bor madenini katma kıymetli hale getirerek ara ve uç ürün olarak satmayı da hedeflediklerini dile getiren Bayraktar, şu şekilde devam etti:
Bu doğrultuda müdafa sanayisinde ve aşınmaya dayanıklı makine parçalarının üretiminde kullanılan bor karbür üretimi için kurduğumuz Balıkesir Bandırma’da senelik 1000 ton kapasiteli tesisimizde üretim faaliyetleri devam ediyor. Çelik üretimi ve neodiyum mıknatıs başta olmak suretiyle pek oldukça alanda kullanılan ve gene Bandırma’da yapımına başladığımız 800 ton kapasiteli Ferrobor Üretim Tesisi’ni de gelecek günlerde hizmete açacağız.
Türkiye ender toprak elementleri alanında büyük bir potansiyele haiz. Ender toprak elementlerini saflaştırarak nihai ham maddeye dönüştürecek endüstriyel tesisin kurulumu mevzusunda değişik ülkelerle, değişik ortaklık modelleri görüşmelerimiz devam ediyor. Bu alana yapacağımız yatırımlarla ülkemizi dünyada ender toprak elementleri üretebilen 5 ülkeden biri haline getireceğiz.
YENİLENEBİLİR ENERJİ
Yenilenebilir enerji, elektrik depolama ve elektrikli vasıta teknolojilerinin yanı sıra müdafa endüstri şeklinde ileri teknoloji alanlarında tehlikeli sonuç ve stratejik madenlerin kullanıldığını aktaran Bayraktar, “Bundan dolayı ‘Türkiye Tehlikeli sonuç ve Stratejik Hammaddeler’ raporunu hazırladık. Tehlikeli sonuç mineraller mevzusunda ithalat bağımlılığımızı azaltacak ve arz güvenliği stratejimizi ortaya koyacak bu raporu sizlerle ve kamuoyumuz ile gelecek günlerde paylaşacağız.” diye konuştu.
“BİR MADEN SAHASININ ÜRETİME GEÇEBİLMESİ İÇİN EN AZ 13 YIL GEREKİYOR”
Bayraktar, yatırımcıların karşılaştıkları en mühim zorlukların başlangıcında izin süreçlerinin uzunluğu bulunduğunu, bir maden sahasının üretime geçebilmesi için minimum 13 yıl icap ettiğini söyledi.
Hukuki güvenilirliği ve öngörülebilirliği arttırmayı, izin süreçlerini kısaltarak yatırım ortamını iyileştirmeyi, yeni biriki keşifleriyle, cari açığı azaltmayı ve stratejik ve tehlikeli sonuç madenlerde Türkiye’nin arz güvenliğini sağlamayı hedeflediklerini aktaran Bayraktar, bu düzenlemeleri içeren paketi kısa sürede Meclise sunacakları bilgisini verdi.
“REHABİLİTASYON ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA 21 MİLYON AĞAÇ DİKİLDİ”
Madenlerde sıkı ve etkin denetim yapıldığını, madencilik faaliyetlerinin sonlandırıldığı alanları doğaya tekrardan kazandırdıklarını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
2023’te 8 bin 828, aralık başı itibarıyla ise 8 bin 546 saha denetimi yaptık. Bu yıl sonuna kadar ortalama 9 bin saha denetim sayısına ulaşacağız. Bu denetimlerde radar, sonar, dron, elektronik takip ve dijital uyarı sistemleri şeklinde teknolojileri de kullanıyoruz. Madencilerimize verdiğimiz değerin, üretimi ve istihdamı artıracağının farkındayız. Rehabilitasyon emekleri kapsamında bugüne dek 45 ilde 9 bin hektar şu demek oluyor ki 13 bin futbol sahası büyüklüğündeki alana 21 milyon tane ağaç dikildi. Yapmayı planladığımız yeni düzenleme ile madencilik faaliyeti yürütülen sahaların daha süratli şekilde rehabilite edilmesini de sağlayacağız.
“KRİTİK MADENLER KONUSUNDA ÜSTÜMÜZE DÜŞENE HAZIRIZ”
Türkiye Madenciler Derneği (TMD) Başkanı Mehmet Yılmaz da Türkiye’nin naturel taş biriki çeşitliliğinde dünyanın sayılı ülkelerinden biri olduğuna dikkati çekerek, “Metalik madenlerde oldukça büyük potansiyelimiz var. Boru anlatmaya gerek yok, dünyada en yüksek potansiyel, artı rezerve sahibiz. Yalnız malum altın yataklarımız ki oldukça eski meydana getirilen bir çalışmaya nazaran 6 bin 500 ton. Bir ihtimal bunu bugün güncellesek 10 bin tonlardan bahsedeceğiz.” ifadelerini kullandı.
“DÜNYADA VAR OLAN 90 ÇEŞİT MİNERALİN 70 ÇEŞİDİNİ BU TOPRAKLARDA ÜRETEBİLİYORUZ”
Yeşil dönüşüm kapsamında dünyada gelecek dönemde minimum 6 ila 9 kat daha çok madencilik yapmak zorunda kalınacağını belirten Yılmaz, “2025’te planladığımız faaliyetlerimizle tehlikeli sonuç madenler mevzusunda da oldukça etken rol almak suretiyle üstümüze düşene hazır olduğumuzu ifade etmek isterim. Bundan dolayı global enerji noktasında da dünyada tehlikeli sonuç bir oyuncu olmak durumundayız. Bundan dolayı bulunduğumuz nokta oldukça kilit bir nokta. Dünyada mevcud 90 çeşit mineralin 70 türünü bu topraklarda bulabiliyor ve üretebiliyoruz.” diye konuştu.
