Talaseminin önlenmesinde evlilik öncesi taramaların önemine değinen Dr. Mutlu, “En etkili yöntem, gebelik öncesi tanı metotları kullanılarak yeni hastalıklı bebek doğumlarının önlenmesidir” dedi.
Akdenize kıyısı olan ülkelerde daha sık görülen talasemi, yaygın olarak Akdeniz anemisi adıyla biliniyor.
Talasemi önlenebilir bir hastalık bulunduğunu ve belirten Çocuk Hemotoloji ve Onkoloji Uzmanı Dr. Fatma Türkan Mutlu mevzuya ilişkin açıklamalarda bulunmuş oldu.
İHA’nın haberine gore Dr. Mutlu, şu açıklamalarda bulunmuş oldu:
“Sıhhat Bakanlığı’nın senelerdir sürdürmekte olduğu tarama programlarıyla Talasemi önlenebilir bir hastalıktır. Bundan dolayı vatanımızda geçmiş zamanlara gore görülme oranı daha da azalmıştır. Hastalık Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde daha sık görüldüğü için ‘Akdeniz Anemisi’ olarak da bilinir. Talasemi de tedavi bulgulara yöneliktir.
“Hastaların yaşama imkanı 3 haftada ya da 4 haftada bir rutin kan transfüzyonlarıyla mümkündür”
Bu ağır bir kansızlık hastalığı olduğundan hastaların yaşama imkanı 3 haftada ya da 4 haftada bir rutin kan transfüzyonlarıyla mümkündür. Sıhhat Bakanlığı tarafınca 2002 senesinde Kalıtsal Kan Hastalıkları Yönetmeliği yayınlanmıştır. Bakanlığın belirlediği 33 ilde talaseminin de içinde bulunmuş olduğu kalıtsal kan hastalıklarını önleyebilmek için Hemoglobinopati Denetim Programı başlatılmıştır.
Evlilik öncesi tarama parasız
Cumhurbaşkanımızın açıklamış olduğu ‘100 günlük Fiil Planı’ çerçevesinde 1 Kasım 2018 yılından itibaren program 81 ilde Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Tarama Programı olarak aile hekimleri tarafınca parasız bir halde uygulanmaya başlanmıştır.
“Talasemide tedavi oldukça zor olsa gerek ve hasta ve ailesi için oldukça yıpratıcıdır”
Hasta yada taşıyıcı olduğu malum ailelerde tarama sonucu yada kansızlık sebebiyle getirilen çocuklarda tanı konur. Taşıyıcı kişiler hafifçe kansızdır, demir tedavisinden yarar görmezler. Tam kan sayımının iyi değerlendirilmesi ve hemoglobin elektroforezi yapılmasıyla tanı kolayca konur. Hasta olanlarda ağır kansızlık vardır; anne, baba ve çocuğun tam kan sayımı, hemoglobin elektroforezi ve genetik tetkikleri yapılarak kati tanı konur. Talasemide tedavi oldukça zor olsa gerek ve hasta ve ailesi için oldukça yıpratıcıdır.
“Hastanın senelik tedavi maliyeti binlerce doları bulabilmektedir”
Bugünkü verilere gore bir hastanın senelik tedavi maliyeti binlerce doları bulabilmektedir. Bundan dolayı Talasemi şeklinde her iki ebeveynden de gelen bozuk genler ile geçiş gösteren kalıtsal hastalıkların kontrolünde en etkili yöntem, hastalık hakkında toplumun bilgilendirilmesi, cemiyet taramaları ile taşıyıcıların saptanması, onlara genetik danışma verilmesi ve gebelik öncesi tanı metotları kullanılarak yeni hastalıklı bebek doğumlarının önlenmesidir. Bu yolla Talasemi birçok ülkede olduğu şeklinde vatanımızda de Sıhhat Bakanlığımızın yönetmeliği doğrultusunda denetim altına alınmıştır.
“Tüm vatandaşlarımızı kan bağışına ve kemik iliği nakli yapılabilmesi için TÜRKÖK’a gönüllü verici olmaya çağrı ediyoruz”
Toplumdaki talasemi taşıyıcıları, düzgüsel görünümde olduklarından, hususi Talasemi testleri yapılmadıkça taşıyıcı olup olmadıkları anlaşılması imkansız. Bu sebeple riskli bölgelerde yaşayan gençlerin kesinlikle evlilik öncesi talasemi testi yaptırmaları gerekir. Kemik iliği nakli gerçekleştirilene kadar Kızılay’a yapacağımız kan bağışlarıyla 3 haftada bir hastaya uygulanan kan transfüzyonlarıyla hasta düzgüsel yaşantısına devam edebilecektir. Bu yüzden tüm vatandaşlarımızı kan bağışına ve kemik iliği nakli yapılabilmesi için TÜRKÖK’a gönüllü verici olmaya çağrı ediyoruz.”
