AK Parti, iktidara ulaştığında ulaştırmada yapmış olduğu gelişme ile takdir toplamıştı. Hükümet 2022’de de yatırımları artırarak ulaştırma projelerine devam etti.
Türkiye doğusu ve batısı ile geniş bir coğrafya. Bir ucundan öteki ucuna can kolaylıkla ve daha süratli ulaşmanın getirmiş olduğu birçok artı var. Engebeli arazi ve tabiat koşulları içinden yolculuğun tehlikeli olabileceği noktalardaki yatırım ise eleştiri ehemmiyet taşıyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, 2022 senesinde 1915 Çanakkale Köprüsü başta olmak suretiyle, kara yolundan hava yoluna, demir yolundan komünikasyon yatırımlarına kadar birçok dev projeye imza attı.
Hem konfor hem de güvenlik arttı
Hayata geçirilen projeler ulaşım ağının hem konforunu hem de güvenliğini artırdı.
Bu kapsamda, geçen yıl 101 kilometresi otoyol olmak suretiyle, toplam 440 kilometre bölünmüş yol, 119 köprü, 18 tünel inşa edilirken 998 kilometre bitümlü sıcak karışım yol kaplama yapılmış oldu.
1915 Çanakkale Köprüsü ile Malkara-Çanakkale Otoyolu
Şehitler diyarı Çanakkale’de yükselen ve 18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi’nin 107’nci yıl dönümünde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılmış olduğu törenle hizmete alınan 1915 Çanakkale Köprüsü ile Malkara-Çanakkale Otoyolu bu senenin en büyük yatırımlarından biri oldu.
Köprü, 2023 metrelik orta açıklığıyla “dünyanın en uzun orta açıklıklı ikiz tabliyeli tasarlanan ilk köprüsü” unvanını elde etti. Feribotla 1,5 saate varan boğaz geçişi 1915 Çanakkale Köprüsü ile 6 dakikaya düştü. Türkiye için kıymetli pek oldukça sembol taşıyan Çanakkale Köprüsü’ndeki 2 bin 23 metre orta açıklık, Cumhuriyet’in 100’üncü yılı olan 2023’e atfedilirken 16 metrelik mimari amaçlı top mermisi figürleri, top mermilerini sırtlayan Seyit Onbaşı’ya saygı duruşunda bulunuyor. Kırmızı-beyaz renkli kuleler de Türk bayrağını simgeliyor.
Yusufeli’ne yeni ulaşım hattı
Türkiye’nin en yüksek, dünyanın ise 5’inci en yüksek barajı olan Artvin-Yusufeli için de mevcut yerleşkesi ve kara yolunun bir kısmı sular altında kalacağından ilçenin yeni yerleşimine ulaşım sağlayacak relokasyon yolları yapılmış oldu. Bitümlü sıcak karışım kaplamalı tek yol standardında, 3 kesim halinde toplam 69,2 kilometre uzunluğunda inşa edilen relokasyon yollarında, 39 tünel, 19 köprü ve viyadük inşa edildi. Projede ek olarak, bölgedeki yerleşkelerin yola katılımını elde eden 5 değişik seviyeli, 12 hemzemin olmak suretiyle toplam 17 kavşak konumlandırıldı.
Eğiste Hadimi Viyadüğü bölgeler arası mesafeleri kısalttı
Bu yıl Konya’da yapımı tamamlanan ve Akdeniz ile İç Anadolu’yu kesintisiz birbirine bağlayan Eğiste Hadimi Viyadüğü de trafiğe açıldı. Türkiye’nin en yüksek ve en uzun dengeli konsol köprüsü olan viyadük, mevcut yola gore ortalama 4 bin 400 metre kısaldı ve Konya-Antalya kesiminde ulaşım 2 saat 15 dakikaya düştü.
Malatya-Hekimhan 16. Bölge Hududu yolu da ekim ayında hizmete alınırken Çanakkale Ayvacık-Küçükkuyu yolu ve Assos-Troya Tünelleri de Ayvacık-Küçükkuyu bölgesinde 50 dakikalık yolculuğu 5 dakikaya indirdi.
Diyarbakır ve Bitlis çevre yolları
Bu yıl oluşturulan Diyarbakır ve Bitlis çevre yolları bölge trafiğine ve ekonomisine mühim katkılar sağlarken TOGG Fabrikası yolları, Bandırma Kavşağı ve bağlantı yolları da sanayinin önünü açtı.
Horasan-Karakurt Yolu Taşlı Cenup-2 Viyadüğü
Kars ile Erzurum arasındaki Horasan-Karakurt Yolu Taşlı Cenup-2 Viyadüğü, Hasankeyf Tüneli de Türkiye’nin doğusunda vatandaşlara hizmet vermeye başladı.
Phaselis Tüneli
Birçok kişiye istihdam kapısı da olan bu yatırımlar içinde Antalya’yı Ege’ye ve İç Anadolu’ya bağlayan Akdeniz sahil yolunun batı kesimindeki Phaselis Tüneli, Kırklareli ile Tekirdağ arasındaki ulaşım standardını artıran Pınarhisar ve Çakıllı çevre yolları, Zonguldak-Kilimli yolu ve Prof. Dr. Şaban Teoman Duralı Tüneli, 70 kilometrelik Ağrı Hamur harcı Tutak Patnos bölünmüş yolu, Midyat kent geçişi ve bağlantı yolları ile Midyat-Nusaybin yolu da yer aldı.
Süratli ulaşım ağları hizmete alındı
Türkiye, kara yolu yatırımlarının yanı sıra demir yolu yatırımlarına da hızla devam ediyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu bilhassa 2023 yılından itibaren ulaştırma bütçesinin üçte ikisinin demir yolu projelerine aktarılacağını bildirdi.
Konya-Karaman Süratli Tren Hattı
Söz mevzusu alanda 2022 senesinde hayata geçirilen projelerin başlangıcında Konya-Karaman Süratli Tren Hattı gelirken süratli tren projesinin hayata geçmesiyle Konya-Karaman kesiminde ulaşım 1 saat 15 dakikaya düştü. Böylece Marmara, İç Anadolu ile Akdeniz bölgeleri içinde da süratli tren bağlantısı kurulmuş oldu.
Endüstri bölgeleri ve havalimanlarına raylı ulaşım
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollarının desteğiyle 2017’de başlatılan “Gaziray Taşra Projesi” de ortalama 300 binden fazla işçinin çalmış olduğu 5 OSB ile ufak endüstri bölgelerini birbirine bağladı.
Pendik-Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Hattı
Pendik-Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Hattı da bu yıl hizmete alındı. 7,4 kilometrelik hattın 4 istasyonu bulunuyor. Hattın faaliyete başlamasıyla İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan, Pendik Tavşantepe’ye 10 dakikada, İstanbul Anadolu Adliyesi’ne 12 dakikada, Kadıköy’e 45 dakikada ulaşım sağlanıyor. Metro hattında ekim ve kasım aylarında toplam 1 milyon 393 bin yolcu gezi etti.
Kirazlı Metro Hattı
Bakan Karaismailoğlu, 2022’de Bakırköy-Bahçelievler-Güngören-Bağcılar (Kirazlı) Metro Hattı’nın ilk ray kaynağını yapmış oldu. Hattın 2023 yılının ikinci yarısında işletmeye alınmasıyla Kayaşehir-Bakırköy Sahili kesiminde gezi süresi 39 dakikaya düşecek ve 25 senelik toplam ekonomik kazanç 1,2 milyar dolar olacak.
Bu zamanda, Küçükçekmece (Halkalı)-Kayaşehir-Arnavutköy-İstanbul Havalimanı Metro Hattı depo sahası da hizmete sunuldu.
AKM-Gar-Kızılay Metro Hattı
Ek olarak, başkentte AKM-Gar-Kızılay Metro Hattı’nda kontrol sürüşlerine başlandı.
Uçaklar denize uzanan havalimanına indi
Dünyada eşine azca rastlanır Rize-Artvin Havalimanı da 100 metrekarelik düz alanın bulunmadığı yerde 3 milyon metrekarelik denize dolgu yapılarak inşa edildi ve hizmete alındı
Bunun yanı sıra, Tokat Yeni Havalimanı da vatandaşların hizmetine sunulurken Amasya-Merzifon Havalimanı Yeni Terminal Binası tamamlandı, Esenboğa Havalimanı’nın kapasite artırımı ihalesi gerçekleştirildi.
Uçuş ağı Kasım 2022 itibarıyla 130 ülkede 342 noktaya yükselirken Türk sivil havacılığı dünyanın en geniş uçuş ağına haiz ülkesine dönüştü.
Havalimanlarına iniş-kalkış icra eden tayyare trafiği arttı
Ocak-kasım dönemde havalimanlarına iniş-kalkış icra eden tayyare trafiği iç hatlarda 729 bin 558, dış hatlarda 651 bin 716 olurken üst geçişlerle beraber toplam 1 milyon 738 bin 608 tayyare trafiğine ulaşıldı. 11 aylık dönemde iç hat yolcu trafiği yüzde 15,2 artarak 72 milyon 651 bine, dış hat yolcu trafiği de yüzde 75,5 artışla 96 milyon 423 bine terfi etti.
Geçmiş yıllarda hizmete alınan dev yatırımlardan önde gelen İstanbul Havalimanı’nda 11 aylık dönemde iç hatlarda 100 bin 950, dış hatlarda 287 bin 511 olmak suretiyle toplam 388 bin 461 tayyare trafiği gerçekleşti ve dev havalimanı 59 milyon 64 bin yolcu ağırladı.
Haberleşmede kalite terfi etti
Türkiye komünikasyon altyapıları mevzusunda da mühim adımlar atarken ülkenin uydu filosunun en güçlüsü olan ve durağan(durgun) uydulara gore 20 kat daha çok kapasitesi bulunan Türksat 5B, 14 Haziran 2022’de hizmete alındı.
E-Devlet Kapısı’nı kullanan şahıs sayısı 60 milyonu geçti
Vatandaşların daha saydam şekilde kamu hizmetinden faydalanmasına katkı elde eden e-Devlet Kapısı’nda hizmet alınan kurum sayısı 890’a, hizmet sayısı da 6 bin 718’e çıktı. E-Devlet Kapısı’nı kullanan şahıs sayısı 60 milyonu aştı.
Bu senenin üçüncü çeyreğinde komünikasyon sektörü büyüklüğü yüzde 47 artarak 35,1 milyar liraya terfi etti. Toplam mobil trafik miktarı ortalama 80,6 milyar dakikaya ulaştı.
Tahıl Koridoru’nda taşınan yük 15 milyon tonu aştı
Ukrayna ve Rusya içinde yaşanmış olan harp sonrasında ortaya çıkan tahıl krizi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yoğun dış ilişkiler trafiğiyle çözülürken Tahıl Koridoru kapsamında 1 Ağustos-25 Aralık döneminde 585 vapur Ukrayna limanlarından hareket etti ve bugüne dek taşınan toplam yük miktarı 15 milyon 80 bin tonu aştı. Bu kapsamda Türkiye limanlarına gelen gemilerin taşımış olduğu toplam yük ise 2 milyon 247 bin 564 ton oldu.
Türkiye, ehemmiyet verdiği bir öteki alan olan deniz yolu ticaretinde de mühim mesafe kaydetti. Ülke, deniz tecim filo sıralamasında dünyada 15’inci sıraya yerleşirken internasyonal 217 limanda elleçlenen yük miktarı ortalama 526 milyon tona çıktı.
“Hedef 2023: 1 Milyon Amatör Denizci Projesi” kapsamında, denizlerde yaşayan nesiller yetiştirebilmek için mühim adımlar atıldı. Projede 2023 yılından ilkin “bir milyon amatör denizci” hedefine ulaşıldı.
Taşımacılıkta problemler çözüldü
Bakanlık nezdinde son dönemde meydana gelen girişimler neticesinde Avrupa’ya yönelik taşımalarda Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Macaristan’ın da aralarında bulunmuş olduğu ülkeler ve Asya’ya yönelik taşımalarda Rusya, Kazakistan ve Azerbaycan ile transit geçiş belgesi problemininin çözülmesi Türk taşımacılarının önünü açtı.
İhracatın can damarlarından olan kara yolu taşımacılığında, 2022 senesinde 21 ülkeden alınan ilave geçiş belgesi sayısı 320 bini, toplam geçiş belgesi sayısı ise 1,6 milyonu aştı.
AA’nın haberine gore 2022 yılının 10 aylık diliminde, sıcak hava balonu turizmi de Kovid-19 salgını öncesindeki sayıları geçti. Toplam 32 bin 309 ticari uçuşun gerçekleşmesiyle 660 bin 79 yolcu sıcak hava balonlarıyla uçtu.